در این اثر ابتدا به بیان دو دیدگاه در مورد فلسفه سیاسی اسلام، نکاتی در باب ادبیات آمرانه در حکومت و جهت گیری این ادبیات در جهان اسلام و جهان غرب و نقد دو دیدگاه مذکور پرداخته شده است. نویسنده اثر معتقد است که پیش فرض هر نوع نگاه سیاسی، لزوم ایجاد ادبیات آمرانه است.
پس از قرون وسطی، انسان وارد عالم جدیدی می شود که به طور کلی متفاوت از گذشته است. این حادثه با رنسانس آغاز می شود که نه تنها وضع زندگی مردم اروپای آن دوره را به طور کلی و بنیادی تغییر می دهد، بلکه به تدریج سبکی از زندگی را می آفریند که امروزه در همه جای جهان مشاهده می شود. مشخصه اصلی و کلیدی این عالم جدید، انسان است.
علم جدید غرب معنای جدیدی به خود گرفته است که با آنچه ما به نام علم در تمدن غنی خود و فرهنگ اسلامی می شناسیم، متفاوت است. از جمله مولفه های علم جدید غرب می توان به جدایی از فلسفه، کمیت گرایی افراطی، قطعی و جهان شمول سخن گفتن، تقلیل گرایی یا ساده سازی، انحصار در تجارب محسوس، خودکفایی در استفاده از منابع و تحویل گرایی اشاره کرد.
این نوشتار با تأکید بر اینکه هستی شناسی ریشه تمام مباحث، از جمله معرفت شناسی است، در ابتدا اندکی به بحث معرفت شناسی به معنای عام می پردازد و پس از آن به معرفت شناسی به معنای خاص یا همان فلسفه علم به خصوص رویکرد ابطال گرایی در این حوزه نگاهی گذرا دارد. پس از آن به روش پیشبرد علوم دینی با کشف اصول و فروع می پردازد. اصل اساسی در اندیشه های اسلامی، توحید است و تمام اندیشه های دیگر حول این محور قرار دارند. البته کشف اصول ثابت و اجتهاد برای به دست آوردن نظریه های فرعی به ابزارهای عقل و نقل نیازمند است که رابطه این دو به صورت مفصل در بخش های پایانی مورد بررسی قرار داده شده است.
